Günümüzde sahte ilaçlar, gelişen teknolojiye rağmen, dünya üzerinde, milyonlarca insana zarar vermekte, öldürmekte ve markalara, ilaç üreticilerine ise milyonları geçen çok ciddi mali zarar vermektedir.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), gelişmekte olan ülkelerdeki ilaçların %25’i, internet üzerinden satın alınan ilaçların ise %50’sinin sahte olduğunu tahmin etmektedir.
ABD’de yapılan bir çalışmaya göre (Internet Drug Outlet Identification Program Progress Report: March 2017) online eczanelerin %95,7’si eyalet ve federal yasalarına veya Ulusal eczacılık kurul birliği standartlarına uygun olmadığı tespit edilmiştir. Bu araştırmaya göre internet üzerinden yapılan ilaç satışlarının, sahte ilaç satışının kaynağı olması fikrini desteklemektedir. 2015 yılında Almanya’da, yetkililer, 4 milyondan fazla sahte ilaç tabletine el koymuştur. Afrika gibi gelişmekte olan bölgelerde ise sahte ilaç oranı %70’lere kadar çıkmaktadır.
Daha az gelişmiş ülkelerin pazarları sahte ilaç satışlarının en etkili oldukları yer olsa da, sahte ilaç satıcıları, artık ilaç dağıtım zincirleri iyi korunmuş olan gelişmiş ülkelerin pazarına girmek için dijital kanalları kullanmaktadır.
Araştırmalar, piyasada bulunan, hayatı tehlikesi olan hastalıklar (malarya, tüberküloz, HIV/AIDS, kanser vb.) için üretilmiş olan ilaçların yarısından fazlasının sahte olduğunu ortaya koymuştur. Sahte ilaçlarla ilgili yapılan takiplerde Asya ve Kuzey Amerikanın bu sorundan en çok etkilenen bölgeler olduğu ortaya çıkmıştır.
Sahte ilaçların gittikçe artması, devlet ve endüstri regülasyonlarında, küresel ilaç sarf malzemelerinin korunması konusunda birçok eksiklik olduğunu ortaya koymaktadır. Avrupa’da ve diğer yerlerde alınan güvenlik önlemleri bile yeterli olmamaktadır.
İlaç Güvenliği Enstitüsü, 2015 yılında gerçekleşen sahte ilaç baskınlarını incelediğinde 971 adet gümrükte ele geçirme ve polis/sağlık müfettişi baskınları, sahte ilaç satışlarının bir önceki yıla göre yüzde 34 artış gösterdiği ortaya çıkmıştır. Bundan 2 yıl önce, ABD Gıda ve İlaç İdaresi, yasadışı açılan online eczanelerini tanımlamış ve 13.000’den fazla websitesini kapatmıştır.
Bu verilerin bilinmesine rağmen çoğu ilaç endüstri lideri savunmalarındaki zayıflıkları kabul ettikleri halde tehdidi hafife almaktadır. Bunun sebeplerinden biri de hali hazırda ilaç sahteciliğini önlemek için alınan tedbirlere büyük miktarlarda yatırım yapmış olmaları gelmektedir.
Bütün bu sorunlara çözüm olarak geliştirilen ilaç takip sistemi gibi teknolojiler, sahteciliğe karşı güvenlik önlemlerinin geliştirilmesi ve endüstri liderlerinin istediği yüksek risk/ödül sonuçlarının alınmasını vaat ediyor.
