Sahte İlaç Öldürür!!
11 Şubat 2018Standart Altı İlaçlar ve Etkileri
26 Şubat 2018S.1. Sahte İlaç Nedir?
Bir ürün adı altında satılan, gerekli izinleri olmayan fakat orjinal ilaç gibi paketlenmiş ve işaretlenmiş ilaçların tamamı sahte ilaç olarak tanımlanmaktadır. Hem orijinal hem de jenerik ilaçların sahteleri yapılabilir. Sahte ilaçlar, gerekli aktif maddeleri bulundurmayan ya da gereğinden fazla bulunduran, yanlış aktif madde bulunduran ilaçlar olabilir.
S.2 Sahte ilaçları kullanmak ne gibi riskleri içerir?
Sahte ilaç almış bir kişi, tehlikeli sağlık problemleri ile karşılaşma riskine sahiptir. Hastalarda yan etki, alerjik reaksiyon ya da sağlık problemlerinin ilerlemesi gibi problemler görülebilir. Çoğu sahte ilaç aktif madde içermediği için hastanın tedavisine bir katkı sağlamaz. Ayrıca yanlış dozda aktif madde içermesinin yanında farklı aktif madde veya tehlikeli maddeler içerebilir.
S.3. Sahte ilaçlar dünyada ne derecede yaygındır?
İlaç sahteciliğinin araştırması, tanımlanması ve miktarının belirlenmesi çok zordur. Bu sebeplerden dolayı sorunun tam kapsamı bilinmemektedir. Bilinen tek şey sahte ilaçlar tüm dünyada özellikle gelişmekte olan ülkelerde sıkça görülmektedir. Dünya Sağlık Örgütü, sahte ilaç olaylarının gelişmiş ülkelerde %1’den az görüldüğünü bu oranın gelişmekte olan ülkelerde artış gösterdiğini belirtmektedir.
S.4. İnternetten ilaç alan veya diğer ülkelerden ilaç ithal eden kullanıcılar sahte ilaç satın almış olabilir mi?
Kullanıcılar, Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanmış eczanelerden ilaç alırken rahat olabilirler. Fakat ülkemizde lisanssız, kontrol edilemeyen ilaç satışlarını önlemek amacıyla internet üzerinden ilaç satışı yasaklanmıştır. İnternet üzerinden alınan ilaçların gerçekliği kontrol edilemediği gibi kullanıcılarda ne gibi etkiler göstereceği bilinmemektedir. Bu yüzden ülkemizde yasal olmayan internet üzerinden ilaç alımının yapılmaması önerilmemektedir.
S.5. Sağlık Bakanlığı ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu sahte ilaç konusuna neden odaklanıyor?
Ülkemize sahte ilaç girişinin çok yüksek seviyelerde olmadığı düşünülse de TİTCK bu konuda proaktif olması gerektiğine inanıyor çünkü çok yüksek fiyatlı olan özel ilaçlar sahte ilaç üreticilerinin yüksek kar oranı yüzünden ilgisini çekiyor. Ülkemizde İlaç Takip Sistemi kullanılmaktadır. Bu sistem ile ülkemize ithal edilen ve üretilen tüm ilaçlar kontrol altında tutulmaktadır. Kutu boyutundaki takip sistemi ile sahte ilaçların piyasaya dağıtılması engellenmektedir.
S.6 . Eczacılar, doktorlar ve diğer sağlık profesyonellerine sahte ilaçlar konusunda düşen görevler nelerdir?
Özellikle eczacılar başta olmak üzere, doktorlar ve diğer sağlık profesyonelleri sahtesinin yapılma ihtimali yüksek olan ilaçları öğrenmeliler. TİTCK websayfasında sahte ilaçlarla ilgili bilgiler vermektedir. Buradan sahte ilaçlarla ilgili gelişmeleri takip edebilirler. Sağlık personeli, yapılan muayene ve testler sonrası, hastanın durumuna ve gösterdiği semptomlara göre sahte ilaç kullanmış olan bir hastayı anlayabilmelidir. Eğer bir hastanın sahte ilaç kullanıldığı farkedilirse TİTCK’a bildirilmelidir.
S.7. Hastalar kendilerini sahte ilaçlardan nasıl koruyabilirler?
Hastalar, ilaçlarını yalnızca Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanmış eczane ve hastanelerden temin ederek sahte ilaçlardan kendilerini koruyabilirler.
S.8. Sahte ilaçların dağıtımını önlemek için Türkiye’de ne gibi önlemler alınıyor?
Türkiye sahte ilaçların, ilaç piyasasını girmesini önlemek için baştan uca (üreticiden tüketiciye) tanımlanmış bir sistem olan İlaç Takip Sistemini (İTS) kullanmaktadır. Bu sistemle üretilen, ithal edilen tüm ilaçlar kutu bazında kayıt altına alınmakta ve üretimden tüketiciye ulaşana kadar geçtiği tüm aşamalar takip edilmektedir.
S.9. Aldığı ilacın sahte olduğundan şüphelenen bir hasta ne yapmalıdır?
Öncelikle ITS mobil uygulama kullanılarak ilacın sahte olup olmadığı anlaşılabilir. İlacın kullanımından sonra gösterdiği beklenmeyen yan etkiler www.titck.gov.tr websitesinden Yan Etki Bildirimi yapılabilir. Ayrıca +90 (0312)218 39 00 telefonundan veya halkla.iliskiler@titck.gov.tr adresinden TİTCK’ya ulaşılabilir.